Các nhà nghiên cứu tại Đại học Torino (Ý) mới đây đã sáng chế một quy trình thân môi trường để xử lý sợi vải dùng cho lĩnh vực dệt quần áo, thảm, màn và các ứng dụng khác. Nhóm nghiên cứu do Guido Viscardi đứng đầu đã mô tả phương pháp xử lý sợi polyme bằng khí ion hoá một phần ở nhiệt độ thấp để tăng khả năng hút nước của sợi – đây là điều kiện cần thiết để cho chúng có thể được gia công dễ hơn.
Polyethylene terephthalate (được gọi là PET, PETE hoặc PETP hoặc PET-P) là nhựa nhiệt dẻo, thuộc loại nhựa polyester và được dùng trong tổng hợp xơ sợi, vật đựng đồ uống , thức ăn và các loại chất lỏng; có thể ép phun để tạo hình; và trong kỹ nghệ thường kết hợp với xơ thủy tinh. PET là một trong số những nguyên vật liệu sử dụng trong việc sản xuất sợi thủ công.
Hầu hết công nghiệp PET trên thế giới là tổng hợp sợi (chiếm khoảng 60%) cung cấp cho gần 30% nhu cầu của thế giới. Trong lĩnh vực vải sợi, PET được ứng dụng làm polyester kết hợp với cotton.
Polyethylene_terephthalate
Cấu trúc phân tử của một mắt xích PET
Hàng năm, ngành công nghiệp dệt sử dụng khoảng 39 triệu tấn sợi PET. Sợi PET được dùng trong nhiều sản phẩm, nhưng nó rất khó dệt ở trạng thái nguyên sơ. Vì vậy, hiện nay nó thường được xử lý với những lượng lớn dung dịch nước của các hoá chất đặc biệt. Mục đích của quá trình xử lý này là làm tăng ái lực của các sợi đối với nước, khiến cho chúng có thể được gia công tiếp (ví dụ nhuộm màu) tốt hơn. Nhưng chi phí sử dụng và loại bỏ các dung dịch xử lý hóa học thường rất cao, hơn nữa quy trình này tiêu hao rất nhiều năng lượng vì sau đó cần phải sấy khô sợi.
Các nhà nghiên cứu nói trên đã đề xuất phương pháp xử lý bằng plasma, thay cho dung dịch nước, để làm nhám bề mặt sợi và tạo ra các nhóm, các gốc phân cực trên bề mặt đó. Họ đã sử dụng kính hiển vi kết hợp với phép đo giọt thông thường để khảo sát tác động của plasma lên các sợi PET.
Kết quả các thử nghiệm cho thấy, phương pháp xử lý bằng plasma có tác động tương đương với xử lý bằng hoá chất: ái lực của sợi đối với nước tăng, nhờ đó quá trình gia công sợi trở nên dễ dàng hơn, các sợi PET trở nên có tính hút nước mà không cần xử lý làm ẩm. Trong khi đó, quy trình này chỉ tiêu thụ năng lượng ở mức vài W trên mỗi m2 sợi.
Thu Uyên
Nguồn Vinachem
